Stemmen bij verkiezingen

Inhoud

Elke Belg vanaf de leeftijd van 18 jaar is verplicht om deel te nemen aan de verkiezingen ook al bevindt hij zich in het buitenland. Vanaf de lokale en provinciale verkiezingen in 2024 wordt de stemplicht (ook wel opkomstplicht genoemd) afgeschaft. Burgers genieten vanaf nu van stemrecht voor de verkiezingen voor gemeenteraad en provincieraad in Vlaanderen

België kent verkiezingen op vijf bestuursniveaus:

1. Europese verkiezingen: we kiezen vertegenwoordigers voor het Europees Parlement
2. federale verkiezingen: we kiezen vertegenwoordigers voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers
3. regionale verkiezingen: in Vlaanderen kiezen we vertegenwoordigers voor het Vlaams Parlement
4. provinciale verkiezingen: we kiezen vertegenwoordigers voor de Provincieraad
5. gemeentelijke verkiezingen: we kiezen vertegenwoordigers voor de gemeenteraad

Europese en regionale verkiezingen vallen in principe samen en normaal gezien vallen ook de federale verkiezingen op dezelfde datum. Ook de provincie- en gemeenteraadsverkiezingen vallen telkens samen.

Een EU-onderdaan kan zijn stem uitbrengen bij de Europese verkiezingen en de gemeenteraadsverkiezingen. Niet-Belgen van buiten de Europese Unie kunnen deelnemen aan de gemeenteraadsverkiezingen.

Voorwaarden

Als Belg ben je stemgerechtigd als je aan de volgende voorwaarden voldoet:

• je moet minstens 18 jaar oud zijn, ten laatste op de dag van de verkiezingen (leeftijdsvoorwaarde)
• je mag niet geschorst of uitgesloten zijn van het kiesrecht
• je moet ingeschreven zijn in het bevolkingsregister van je gemeente, ten laatste op de dag dat de kiezerslijst wordt afgesloten (inschrijvingsvoorwaarde)

Procedure

Iedere persoon die in de kiezerslijst ingeschreven is, wordt opgeroepen en moet zich aandienen in het stembureau. De eerstvolgende verkiezingen (lokale verkiezingen) vinden plaats in 2024.

Een EU-onderdaan of niet-Belg van buiten de Europese Unie die wil deelnemen aan de verkiezingen moet zich eerst laten inschrijven in de kiezerslijsten. Eenmaal hij zich geregistreerd heeft, is hij eveneens verplicht deel te nemen.

Je moet stemmen in de gemeente waar je bent gedomicilieerd ten laatste op de datum van het vastleggen van de kiezerslijsten. Die gemeente moet je oproepingsbrief versturen ten laatste 15 dagen voor de start van de verkiezingen. Als je bent verhuisd na het vastleggen van de kiezerslijsten, dan wordt de oproepingsbrief verzonden naar je vorige adres.

Wat meebrengen

• identiteitskaart
• oproepingsbrief
  
  

Je oproepingsbrief niet ontvangen?

Heb je 15 dagen voor de verkiezingsdag nog steeds geen oproepingsbrief ontvangen of ben je je oproepingsbrief kwijt? Dan kan je een duplicaat aanvragen bij de dienst bevolking. Je kan er tot op de dag van de verkiezingen terecht voor een duplicaat. Op deze oproepingsbrief wordt 'DUPLICAAT' vermeld door het gemeentebestuur.

Geen oproepingsbrief en geen duplicaat?

Het kiesbureau mag een kiezer, die op de kiezerslijst is ingeschreven, tot de stemming toelaten zelfs als hij zijn oproepingsbrief niet bij heeft, maar dit kan enkel op vertoon van zijn identiteitskaart.

Contacteer de dienst bevolking voor meer informatie.

Op de dag van de verkiezingen je identiteitskaart verloren?

Bij diefstal of verlies van je identiteitskaart moet je onmiddellijk DOCSTOP bellen. Vervolgens moet je onmiddellijk aangifte doen bij de politie (diefstal) of bij het gemeentehuis (verlies). Gaat het om een verblijfstitel, dan moet je aangifte doen bij de politie (zowel diefstal als verlies).

De politie of het gemeentehuis geeft je een voorlopig bewijs van identiteit. Dat document volstaat om te kunnen stemmen.

Uitzonderingen

Als je je, om uiteenlopende redenen, op de dag van de verkiezingen niet naar het stembureau kan begeven, kan je toch je stem uitbrengen door een volmacht te geven aan een andere kiezer.

Voor wie

Burger